Blog

Okul Öncesi Dönemde Sorumluluk Bilincinin Geliştirilmesi


Sorumluluk; çocukluk çağından kendini göstererek başlayan, yaşa, cinsiyete ve gelişim düzeyine uygun olarak görevlerini yerine getirmesidir.

Okul öncesi dönemde çocuklar gerçek yaşama dair ilk becerilerini, ilk öğrenimlerini ve ilk ilgilerini kazandıkları bir dönemdir. Bu nedenle çocuğu gerçek yaşama hazırlamak amacıyla erken yaşta sorumluluk bilincini kazandırmak önemlidir.

Sorumluluk öğrenmek de diğer becerileri öğrenmek gibidir. Çocuk ne kadar yol denerse bu konuda o kadar çok başarılı olur. Çocuğun benlik saygısını geliştirmesi de ebeveyn yaklaşımlarına bağlıdır.

Peki sorumluluk bilincini nasıl kazandırabiliriz?

Koruyucu ebeveyn yaklaşımı, çocuğun bağımsızlık hissetmesini engeller. Ebeveynlerin çocuklara iyilik ve hayatlarını kolaylaştırmak adına çocukların bütün yaptıklarından kendilerini sorumlu hissederler. Fakat çocuklarını bütün sonuçlardan korudukları için onların öz güvenlerini ve bağımsızlıklarını yok edebilirler.

Bir diğer aile tutumu olan destekleyici yaklaşım, çocuğun sınırlar içinde karar vermesine ve bu kararların sorumluluğunu taşımasına olanak tanır. Bu yöntem, sorumluluk almayı içeren bir yaklaşımdır. Aynı zamanda öz disiplini, yani kendi kendini yönlendirme yeteneğini geliştirir. Bu tutumu benimseyen aileler, evdeki işler konusunda çocuktan yardım beklediklerini açıkça belirtirler. Böylece başlangıçta çocuğun acemice yapacağı bu işler, daha sonra deneyime ve sorumluluğa dönüşecektir. Bu nedenle ilk yemeğe başladığında dökerek de olsa çocuğun yemeğini kendi başına yemesine fırsat vermek, kendi odasında kendi yatağında yatmasına ortam hazırlamak, yatağını kendi toplamasına destek olmak, sofra hazırlama, alışveriş, araba temizliği gibi konularda onun yardımını beklemek, "sorumluluk" konusunda çocuğu cesaretlendirici ve teşvik edici bir ortam sağlar.

  • Sorumluluk bilincini kazandırırken en önemli yöntem; çocuğa olumlu bir model olmak. Çünkü bu yaşlarda çocuklar özellikle anne babaları ne yapıyorsa ve nasıl davranıyorsa o davranışları yaparak yaşar. Özellikle aileler ile iş birliği yaparak büyüyen çocukların kendilerine güvenlerinin geliştiği gözlemlenmiştir.
  • Sorumluluk bilinci kazandırmak çocukların ileriki hayatlarında yaşayacakları tecrübeler için önem taşır. Siz değerli ebeveynlerden özellikle 3-6 yaş grubunda olan çocuklarınıza olabildiğince sorumluluk vermenizi önemle tavsiye ediyoruz.

Kitap Önerisi: Portakal Miyavladı (Koray Avcı Çakman)