Günümüz çocuklarında çok sık rastladığımız bir bağımlılık çeşididir. İnternet, oyun veya internette oynanılan çevrimiçi oyunlar vb. çocukların neredeyse tüm gelişim alanlarını olumsuz etkiler. Özellikle çocuklarda gelişim düzeylerine uygun olmayan içeriklere maruz kaldıklarında, davranışsal ve psikolojik olumsuzluklar fazlasıyla gözlemlenir. Genelde sosyal beceri eksikliği, yalnızlık, özgüven eksikliği, saygı arayışı, kazanma ihtiyacı, ben merkezcilik, ilgi arayışı çocukların oyunlara yönelimi tetikler. Çocukların boş vakte sahip olduğu dönemler (tatiller gibi) internet bağımlılığını geliştirebilir. Stres, kaygı, kayıp gibi çocuğun hoşuna gitmeyen, baş etmekte zorluk yaşadığı duyguları çocuk oyunla bastırılmaya çalışılır.
Televizyon, tablet ve telefon ekranındaki yansımalar, sesler ve hızlı geçişler çocukların aynı anda çok fazla uyarana maruz kalmaları anlamına gelir. Bu durum çocukların dikkat gerektiren veya daha az uyaran barındıran etkinlikler karşısında canlarının sıkılmasına, dikkat ve konsantrasyon problemleri yaşamalarına neden olur. Aynı zamanda ekrandan gelen mavi ışığa maruz kaldıkça uyku süresi ve kalitesi düşer.
Çocuklar telefonda oyun oynarlarken beyinleri dopamin denilen kimyasal salgılanır. Dopamin keyif alınan bir zamanda vücudun doğal olarak salgıladığı bir kimyasaldır. Dopamin artması ödül sistemini arttırır ve çocuğun zevk almasını sağlar. Bilgisayar ve telefonda oynanılan oyunlar ise dopaminin fazla salgılanmasına neden olur ve kişi artık gündelik aktivitelerinden zevk almamaya başlar. Bu nedenle özellikle, çocukların hayatlarına temel attığı 3-6 yaş aralığında, ekran süreleri yaşları ile bağlantılı olmalıdır.
Teknolojinin doğru kullanımı hayatımıza birçok kolaylık sağlamaktadır. Ancak bu kulanım kişiyi gerçek hayattaki aktivitelerinden alıkoyacak duruma geldiğinde tehlikeli olur. Özellikle bu gibi durumlar olmaması adına çocuklara internet ve oyunlarla ilgili sınır, kural koymak ve bu kuralları da takip etmek çok önemlidir.
Ekran Kullanımını Düzenlemek
- 2 yaşından sonra ekran kullanımı sınırlı düzeyde olmalıdır.
- Ekran kullanımında ebeveynler çocuklarının yanında olmalı ve ekrandaki içerikler hakkında çocuklarla sohbet ederek geri dönütler vermelidirler. Böylece çocuk ekran karşısında pasif olmamış olur.
- Ekranın çocuğa yemek yedirmek, onun duygusal ihtiyaçlarını karşılamak veya dikkatini dağıtmak için kesinlikle kullanılmaması gerekir.
- Teknolojiyi çocukları sakinleştirmek ve oyalamak için kullanmaktan kaçınmalıdır
- Uyumadan en az bir saat önce çocuğun ekran ile ilişkisi kesilmelidir. Yatak odalarına telefon, tablet gibi cihazları sokmamanızda uyku kalitesi ve çocukların dikkatinin dağılmaması için önemlidir.
- Ekran kurallarına uymakta zorlanan çocuklar için ekran kurallarını birlikte koymak ve bunu somutlaştırmak adına resme dökmek etkili bir yöntem olacaktır.