Okul öncesi dönemde çocuk ile anne- baba arasındaki ilişki önemli bir yere sahiptir.
Bu ilişkinin yanı sıra anne ve babanın kendi aralarındaki ilişki de çocukların psikolojik gelişimi için hayati öneme sahiptir.
Erken dönem bağlanma, bebeğin veya çocuğun güvenme derecesine göre şekillenir. Güvenli, kaygılı- kararsız, kaçıngan olmak üzere üç çeşit bağlanma tarzı vardır.
- Güvenli bağlanma, çocuk ihtiyaçlarının zamanında ve uygun olarak karşılanacağını bilir. Bu ilişki sayesinde çocuk, oyun oynamak ve çevreyi keşfetmek için kendini güvende hisseder. Bakım verenden ayrılırken tepki gösterirler, fakat kavuştuktan sonra yakınlık ihtiyacı karşılandığında kolayca sakinleşirler.
- Kaygılı- kararsız bağlanma, bakım veren çocuğun ihtiyaçlarına zamanında ve uygun cevaplar değil, tutarsız cevaplar verir. Çocuk da bakım verene karşı dengesi olamayan davranışlar sergilerler. Bakım verenle kavuşulduğunda, çabuk rahatlayamazlar.
- Kaçıngan bağlanma, çocuğun ihtiyaçlarına sürekli olarak kayıtsız kalınması halinde ortaya çıkar. Bu nedenle, bakım veren ile tekrar görüşüldüğünde yakınlık kurmaktan ve etkileşimden kaçınırlar.
Bağlanma konusunda aileye düşen sorumluluklar:
- Çocuklar ile vedalaşmadan kaçarak ve yalan söylerek evden ayrılmak veya çocuğu okula bırakmak, güvensizlik hissi yaratacağından, çocuğa makul bir şekilde veda edip, gidilecek yer yaşına uygun açıklanmalıdır.
- Özellikle konuşma öncesi dönemden yaklaşık 3 yaşa kadar, çocuklar ile fiziksel temas çocuğun güvende hissetmesi için önemlidir. Çocuk olumsuz duygular deneyimlerken (stres, korku gibi) sarılma davranışı, duyguları ve sinir sistemini regüle ederek çocuğun sakinleşmesine imkan tanır.
- Bakım veren kişiler çok sık değişmemeli ve uzun süreler çocuk tek bırakılmamalıdır. Gün içinde bağlanma odaklı oyunlarla çocuğun duygularına önem verildiği hissettirilmelidir.